Groen Gebogen is steeds op zoek naar mensen in Dalfsen die inspirerend kunnen zijn voor anderen. Dit keer zijn we op bezoek bij Frans en Marianne Simons, waar we bijzonder gastvrij zijn ontvangen. Inspirerend? Nou, op meerdere fronten! Beide zijn ze afkomstig van beneden de grote rivieren. Echte stadsmensen, werkzaam geweest in de ziekenhuiswereld maar nu wonend op een boerderij in Dalfsen. Zij genieten er van mooie uitzichten over de Vecht, van hun honden én van hun veestapel. Grasgevoerd vee en met wat voor gras! Gras, gelardeerd met allerlei soorten kruiden. Goed voor de bodem, goed voor de koe en zeker goed voor de mens! Waar de aankoop van een stuk grond al niet toe kan leiden…
Wie: Frans en Marianne Simons
Beroep: nu gepensioneerd, voorheen resp. anesthesioloog/pijnbehandelaar en operatieassistente
Leeftijd: beide 68 jaar
Dalfsen: Sinds 2000
Waarom Dalfsen?: een prachtige boerderij met een mooi gelegen stuk grond kwam beschikbaar aan de Vecht dicht bij het dorp Dalfsen
Passie: het houden van Herefords en het bewust omgaan met de natuur
Frans en Marianne woonden in 1990 bij Hasselt op een boerderij toen de buurvrouw 20.000 m2 grond te koop had. De grond lag precies in een U-vorm om hun boerderij. Frans: “het gezegde luidt: buurmans grond is maar eenmaal te koop. Toen hebben we maar besloten die grond te kopen. Wat doe je daar dan mee? Al snel dachten wij aan het houden van dieren. Een kennis bracht ons op het idee van het houden van Herefords. Wij zijn begonnen met drie koeien en drie kalfjes. Dat beviel zo goed dat wij vóór onze 50e verjaardag nog graag de stap wilden maken naar een boerderij met meer grond.” En dat lukte, in Dalfsen op boerderij het Nierveer aan de Poppenallee. Een monumentale boerderij van landgoed ‘De Aalshorst’ met een hele mooie kapschuur, een potstal en daarnaast nog een oud boerderijtje. Zij houden er op dit moment 36 runderen, waaronder zes stieren.
Een gerespecteerd Engels vleesras, rood-wit gekleurd en op wereldschaal één van de grootste rassen: de Hereford. Dit ras staat bekend om het gemak waarmee zij gehouden kan worden. De Herefords leveren veel en kwalitatief goed en smakelijk vlees, kunnen het hele jaar door buiten blijven en zijn rustig. Deze grasgevoerde vleeskoeien kunnen heel veel zelf. Frans: “De bekende gynaecoloog wijlen Professor Mastboom, zei tegen zijn studenten: “bevallingen moet je doen met je handen in je zakken, ik leer jullie wanneer jullie de handen uit de zakken moeten halen.” Zo gaat het ook met de Herefords. Het afkalven gaat vanzelf, je hoeft alleen maar in te grijpen als het echt nodig is.” Dat kwam Frans en Marianne wel goed uit. Als het moet, kan één van hen al het werk doen. Herefords zijn ook heel sociale dieren. Zo herkennen ze stemmen van mensen. Marianne: “ik heb eens een stier, die niet voor of achteruit wilde, met mijn stem de veewagen in weten te praten. Dat was maar goed ook want het lukt niet om een stier van ongeveer 1200 kilogram erin te duwen.”
Vroeger vond men dit vlees vet, waardoor het minder geliefd was in Nederland. Het blijken echter vooral gezonde vetten te zijn, terwijl het vlees van met krachtvoer afgemeste koeien veel minder gezonde vetten bevat. Frans en Marianne laten hun koeien pas slachten als zij slachtrijp zijn. Dit gebeurt bij een ambachtelijke slager in Lemele. Het vlees komt in porties van 20 kilo beschikbaar voor verkoop. Frans: “Wij overwegen om dit vlees vanaf het Nierveer te gaan verkopen. Het is goed als mensen weten waar het vlees vandaan komt. Het brengt mensen weer dichter bij de natuur.”
Frans en Marianne hebben zich in het begin vooral bezig gehouden met het vergaren van kennis over de dieren. Al snel gaat het dan ook over het voedsel dat ze krijgen, heel bepalend voor hun gezondheid. Herefords eten allerlei soorten grassen, mét de kruiden die er tussen groeien. In de grassen en kruiden zitten talrijke vitaminen, mineralen, eiwitten en inhoudsstoffen. De evenwichtige samenstelling is belangrijk. Veel kennis daarover is te vinden bij het Louis Bolkinstituut in Driebergen. De weilanden van het Nierveer zitten nu overvol met allerlei soorten grassen, klavers en kruiden. De paardenbloem, pimpernel, duizendblad, smalle weegbree, biggekruid, pinksterbloem, boterbloem, koekoeksbloem, van alles groeit er. “Als mensen kruiden niet willen, dan noemen zij dat onkruid. Maar er zijn zoveel dieren die er iets mee kunnen.” Voor Frans bestaat er geen onkruid: “deze gezonde voeding maakt dat de Herefords nauwelijks ziek zijn. En de melk die zij produceren heeft een zeer hoge kwaliteit, dat is weer goed voor de kalfjes.” Marianne voegt daaraan toe: “als alles bloeit in het voorjaar, dan zijn deze weilanden prachtig om te zien!”
“Aan de kruiden en het gras kun je aflezen hoe de bodem eruit ziet,” aldus Frans. “Een grote diversiteit bóven de grond, dan ook een grote diversiteit ónder de grond. Niet alleen de wortels, maar vooral ook de bodemstructuur en het bodemleven onder de grond is van groot belang. Bacteriën, schimmels, aaltjes, wormen, er leeft van alles in de bodem. De beestjes in de bodem zorgen door hun activiteit dat zuurstof en water goed kunnen doordringen. Hoe complexer de bodem, hoe meer mineralen, vitamines en inhoudsstoffen. De melk en het vlees van onze koeien heeft daardoor veel geur en smaak. ” En om de bodem gezond te houden, zijn de koeien weer belangrijk. Zij grazen de weilanden kaal, vertrappen de grond, bemesten het en dit alles is goed voor het bodemleven. Frans: “wij doen aan rotatie-grazen. We gebruiken steeds een stukje weiland voor ongeveer drie á tien dagen. Dan wordt het vee verplaatst naar een volgend stukje, kan de grond zich dertig dagen herstellen en kunnen de grassen en de kruiden weer gaan groeien. De natuur doet het allemaal zelf, je moet het de kans geven. En het mooie van grassen is dat er net zoveel wortels onder de grond zitten als gras boven de grond.” Vlak voor het zaad erin schiet zijn de grassen en kruiden het meest voedzaam.
De koeien en het bodemleven bemesten de bodem. Na de winter vindt er extra bemesting plaats. De Herefords staan voor een deel ’s winters in de potstal. De koeien die moeten kalven en de kalfjes staan er in ieder geval. Frans en Marianne maken van de mest uit de stal een soort lasagne van mest en stro, in laagjes dus. Dit laten zij in het voorjaar uitrijden over het land. Frans: “Mest waarbij de voedingsstoffen snel vrij komen, zoals bij kunstmest, stimuleert het bodemleven niet. Op den duur levert dat problemen op. Gelukkig zien steeds meer agrariërs dat in. Ook in Dalfsen is een groep agrariërs met bodemverbetering aan de slag gegaan. Evenzo kunnen particulieren met een moestuin of een siertuin werken aan een gezonde bodem. Gebruik mest waarbij de voedingsstoffen langzaam en constant vrij komen. Bijvoorbeeld zeeschelpenkalk of organische meststoffen. Dat is het meest effectief voor een rijk, voedzaam, vitaal en divers bodemleven.”
Het houden van Herefords is voor Frans en Marianne een mooie hobby. Frans: “Toen ik nog werkte in het ziekenhuis was het heerlijk om na mijn werk even de wei in te lopen. Dat herkauwen van die koeien, dat is zo rustgevend!” Beiden zijn nu gepensioneerd, maar zitten zeker niet achter de geraniums. Dat willen zij ook niet: “het houden van Herefords geeft veel voldoening én het heeft een netwerk aan nieuwe leuke contacten opgeleverd. Bewust bezig zijn met mensen, met de dieren, met de natuur en met voedsel, daar gaan wij nog graag een hele tijd voor!”
Wil je meer weten over Herefords? Neem eens een kijkje op de website van de Dutch Hereford Society
Plaats een bericht